نرخ سود بانکی؛ قاتل یا منجی بازارها؟

در این برنامه همراه علیرضا توکلی کاشی، کارشناس اقتصادی، به بررسی چیستی نرخ سود در بازارها پرداخته شد. ابتدا به ساکن جناب توکلی این موضوع را مطرح کرد که بانک‌ها واسطه وجوه هستند و به نمایندگی از مردم پول‌ها را تجمیع می‌کنند و این پول‌ها را در قالب وام‌هی کوچک و بزرگ در اختیار مردم قرار می‌دهند. در بازار بانکی کسانی که مازاد منابع دارند پول خود را در اختیار بانک قرار می‌دهند و کسانی که کسری منابع دارند به بانک مراجعه می‌کنند و در قالب وام پول قرض می‌گیرند که این نرخ بین ۱۸ تا ۲۵ درصد است. در اقتصاد چندین نرخ داریم که بسیار مهم هستند. نرخ سود، نرخ ارز، نرخ تورم و نرخ انرژی از جمله مهم‌ترین نرخ‌های اقتصاد یک کشور است. برای تعیین نرخ سود بانک مرکزی باید سایر این نرخ‌ها را هم درنظر بگیرد. زمانی که نرخ سود افزایش پیدا کند، قیمت تمام شده پول برای کسانی که می‌خواهند تامین مالی کنند بالا می‌رود و طبیعتا زمانی که از حدی بیشتر شود، آنها استنکاف خواهند کرد. به گفته وی مهم‌ترین دلیل اختلاف فاحش نرخ سود در داخل و خارج از ایران نرخ تورم است. چرا که وقتی شما تورم ۳۰ درصد در کشور دارید حاضر نیستید پول خود را با نرخی مانند ۱۰ درصد در اختیار دیگران قرار دهید. به دلیل اینکه نرخ تورم در امریکا به پیک ۲۵ ساله خود رسیده است، نرخ بهره افزایش پیدا کرده است و چشم‌انداز صعودی هم برای آن ترسیم می‌شود. بانک‌های مرکزی برای مبارزه با تورم زمانی که احساس کنند نرخ تورم به واسطه ایجاد سفته‌بازی در بازارهای مختلف افزایش یافته است، نرخ بهره را افزایش می‌دهند تا انگیزه سفته‌بازی از بین برود. اما مقطع دیگری وجود دارد که بانک مرکزی آمریکا برای کاهش نرخ تورم اقدام به کاهش نرخ بهره کرد. زیرا یکی از عواملی که هزینه برای بخش تولید ایجاد می‌کند، سودی است که بنگاه‌ها به بانک‌ها پرداخت می‌کنند. بازار اوراق یکی از پیچیده‌ترین بازارها برای سرمایه‌گذاری در دنیا محسوب می‌شود. به همین دلیل معمولا مردم از سرمایه‌گذاری به صورت مستقیم در این بازار اجتناب می‌کنند.