ناسوادی

ناسوادی

[چرا کسانی که سواد دارند، کتاب نمی‌خوانند؟]

نوشتهٔ کاوه فیض‌اللهی

فصل دوم، قسمت دهم

اینکه امروزه مردم خیلی کمتر از گذشته مطالعه می‌کنند و کتاب می‌خوانند و این روند در آینده نیز ادامه خواهد داشت، خبر جدیدی نیست. سؤالی که از خودم می‌پرسم این است که آیا کتاب چیزی است که باید از آن عبور کرد؟ آیا کتاب یکی از مظاهر زندگی دیروز است که به‌تدریج باید کنار گذاشت؟ آیا ما به فرمولی جادویی دست یافته‌ایم که ما را از خواندن کتاب بی‌نیاز کرده است؟ آیا بشر در مسیر تکامل خود مرحلهٔ کتاب‌خوانی را پشت سر گذاشته است؟

ما در طول روز چیزهای زیادی می‌خوانیم: از تابلوی مغازه‌ها و اطلاعات روی بسته‌های خوراکی بگیرید تا بروشور داروها و طرزکار دستگاه‌ها. بعضی روی تلگرام و اینستاگرام و X (توییتر سابق) و شبکه‌های به‌اصطلاح اجتماعی دیگر چندین ساعت در روز چیزهای مختلف می‌خوانند. بعضی هم یک وردِ خاص را هزاران بار می‌خوانند. در اتاق انتظار مطب‌ها یا در آرایشگاه‌ها و جاهای دیگر، روزنامه‌ها و هفته‌نامه‌ها را ورق می‌زنیم و دنبال چیزهای سرگرم‌کننده می‌گردیم. برای این نوع فعالیت گاه از اصطلاح junk reading به معنای «هله‌هوله‌خوانی» استفاده می‌شود. 

آیا می‌توان اینها را مطالعه دانست؟ منظور از مطالعه «خواندنِ کتاب است» و کتاب تا جایی که به این بحث مربوط می‌شود چیزی است که بیشتر مردم به آن کتاب می‌گویند. در این قسمت از رادیو نو به کتاب‌ها، کتاب‌خوان‌ها، کتاب‌نخوان‌ها پرداخته‌ایم.

□ نویسنده: کاوه فیض‌اللهی | مدیر هنری و گوینده: نگین کیانفر | صداگذار: حامد کیان | تهیه‌کننده: نشرنو